Dünya’da birçok din olduğu gibi bu dinlerin köklerini saldığı topraklar, yerler vardır. Kendine has kuralları, ibadetleri ve inanç sistemleri olan dinlerin doğdukları ve kutsal kabul ettikleri mekanlar vardır. Bu yazımızda dünyadaki kutsal mekanları sizin için ele aldık.
1- MEKKE
Mekke Müslüman alemi için büyük bir önem taşıyan Kabe’ye ev sahipliği yapmaktadır. Her yıl birçok Müslüman İslam dininin gereği olan hac ibadetini gerçekleştirmek için Kabe’ye gelir. Mekke topraklarında Kabe’nin yanı sıra Müslüman alemi için önemli olan başka yerler de vardır. Bunlar ; Sevr Dağı, Mina bölgesi, Hira Dağı, Arafat Dağı, Cin Mescidi, Hazreti Muhammed’in doğduğu ev ve Cennet-ül Ma’la adı verilen Mekke’de ölen hacıların defnedildiği yerdir.
2- KUDÜS
Kudüs üç semavi din olan İslamiyet, Hristiyanlık ve Yahudilik için kutsal bir bölgedir. Müslüman aleminin ilk kıblegahı olan ve Hazreti Muhammed’in göğe (miraç) yükseldiği yer olan Mescidil Aksa Kudüs’te bulunmaktadır.
Diğer yandan Yahudiler için önemli olan ve ‘Kutsal Ev’ de denilen Süleyman Tapınağı burada yer almaktadır. Tevrat’a göre Süleyman Tapınağı Kudüs’teki ilk Yahudi tapınağıdır ve Süleyman Mabedi olarak da bilinmektedir. Bugün Süleyman Mabedinden geriye sadece Ağlama Duvarı olarak da bilinen Batı Duvarı kalmıştır.
Hristiyanlar ise, İncil’e göre Hazreti İsa bu şehirde çarmıha gerildiği için Kudüs’ü kutsal olarak kabul eder. Ayrıca Kudüs’ün Hristiyanlar için kutsallığı Azize Helena’nın İsa’nın hayatındaki hac noktalarını belirlemesinden gelmektedir.
3- VARANASİ
Hinduizm tanrılarından Şiva’nın kenti olarak bilinen Varanasi’ye gelen binlerce Hindu burada kendilerini ölüme terk ediyor. Bunun nedeni ise Varanasi’de öldükleri takdirde yeniden doğma döngüsünü tamamlayıp kurtuluşa ereceklerine inanmalarından geliyor. Hindular burada bu amaçla inşa edilmiş olan kurtuluş evlerinde ölümü bekliyor.
Varanasi sadece Hindular için değil Budistler için de kutsal bir yerdir. Budizm inancının kurucusu Gautama Buddha şehrin yakınlarındaki Sarnath’ta ilk vaazını verdi. Bu da Varanasi’yi Budizm’in dört önemli merkezinden biri yapıyor.
4- PUSHKAR
Hindular için kutsal bir yer olarak kabul edilen Pushkar önemini Pushkar’ın merkezinde yer alan ve kutsal kabul edilen Pushkar Gölü’nden alıyor. Hinduizm inancına göre bu göl, yaratılışın tanrısı olan Brahma’nın elindeki nilüfer çiçeğinin yapraklarının düşmesi sonucunda oluşmuş. İnanışa göre tekrar dünyaya geldiği zaman Brahma, bu göle çiçek anlamına gelen ‘pushpa’ ve yere düşen anlamına gelen ‘kar’ kelimelerinden oluşan Pushkar adını vermiş. Ayrıca Pushkar kentinde nadir Brahman tapınakları bulunuyor.
5- LHASA
Lhasa Tibet dilinde ‘Tanrıların Ülkesi’ anlamına gelir. Lhasa’da yer alan Potala Sarayı 1645-1959 yılların arasında Tibet bölgesinde dinin lideri olan Dalay Lamalar tarafından kullanıldı. Bugün müze olarak kullanılan sarayda Budistler tarafından tapılan insanlara ve birçok varlığa adanmış olan 10.000’den fazla tapınakçık bulunur. Ayrıca 200.000’den fazla Budizm inancı ile ilgili heykel yer almaktadır.
6- VATİKAN
Dünyanın yüz ölçümü açısından en küçük ülkesi olan Vatikan aynı zamanda Hristiyan dininin Katolik mezhebinin merkezidir. Vatikan’ın devlet başkanı Papa’dır ve onun sözleri yasa olarak kabul görür. Ayrıca Papa Katolik Kilisesinin lideridir. İnanç kapsamında Papa Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisidir.
7- BEYTÜLLAHİM
Kudüs yakınlarındaki Beytüllahim Hazreti İsa’nın doğduğu kasaba olarak kabul ediliyor. Bu nedenle Hristiyan dünyası için de kutsal bir yer olma özelliği taşıyor. İbrahim peygamberin torunu ve Yakup peygamberin de karısı olan Rahel’in mezarı buradadır. Bu mezarı Yahudi ve Müslümanlar ziyaret etmektedir. Bu yüzden bölge Yahudiler ve Müslümanlar için de önemlidir.
8- YUNANİSTAN – ATHOS DAĞI
Athos dağı keşişlerin ibadet ettiği kutsal bir bölgedir. İnzivaya çekilen ve bekaret yemini eden keşişlerin yaşadığı bu dağa kadınların ve hatta dişi hayvanların bile girmesi yasaktır. Kadınlara yasak olmasının bir diğer nedeni daha var. Hikayeye göre Azize Meryem adayı çok sevmiş ve oğlu İsa Mesih’ten bu adanın kendisine verilmesini istemiş. Oğlu İsa Mesih de bunu kabul etmiş. Bu yüzden bölge ‘Tanrının Annesinin Bahçesi’ olarak adlandırılıyor. Bu adada kadınları sadece Azize Meryem’in temsil etmesi gerektiğine inanıldığı için kadınlar bölgeye giriş yapamıyor.
9- TİBET – KAİLASH DAĞI
Tibet dilinde ‘Kar Mücevheri’ anlamına gelen Kailash Dağı Hinduizm inancında önemli bir yere sahiptir. Hinduizm inancına göre Kailash Dağı tanrı Shiva ve eşinin evidir. Bundan dolayı kutsal olarak kabul edilir. Kailash Budizm inancında dünyanın eksenini oluşturan dağ olarak kabul ediliyor.
Yılda bir kez ruhlarını arındırmak isteyen Hindular, Tibetliler ve Jainler ve Bön dini mensupları dağı ziyaret ediyor. Kailash dağını tavaf ederek ibadet ediyorlar. Bölgede yer alan Manasarovar Gölü ise Hindu inancına göre Brahman’ın zihinsel olarak yaratılışının gerçekleştiği yerdir. Bu yüzden bu gölün kıyılarında pek çok manastır yer alıyor.
10- HİNDİSTAN – BODH GAYA
Bodh Gaya Hindistan’da Bihar Eyaleti’nin Gaya bölgesinde bulunan Budistlerin hac merkezidir. Budist anlatıya göre Gautama Siddhartha Gaya şehri yakınlarında bulunan Falgu Nehri kıyılarına gelir. Bir bodhi ağacının altında 49 gün boyunca meditasyon yapar. Yedi hafta boyunca yedi farklı noktada aydınlanma deneyimi üzerine düşünen Siddhartha sonunda aradığı cevapları bulur ve aydınlanıp Buda olur. Aydınlanmadan sonra bu ağaç, ağaç Bodhi ya da Bo ağacı olarak tanınmaya başlandı. Bodh Gaya bölgesinde yer Mahabodhi Tapınağı 2002 yılında UNESCO tarafından dünya mirası olarak kabul edilmiştir.
11- AVUSTURALYA – ULURU
Bölgede varlığını sürdüren Aborjin kabilesi olan Anangu halkı, bu kayalığa Uluru adını vermiştir. Ayrıca Ayers kayası olarak da biliniyor. Binlerce senedir hayatlarının merkezi haline gelen Uluru, onlar için saygı duydukları önemli bir yerdir. Uluru Aborjin dilinde gölgeli yer anlamına gelir. Aborjin halkı için son derece önemli olan bu kayanın bazı bölümlerinde küçük göletler bulunmaktadır. Bu göletlerden varlığını sürdüren 2 metreye yakın boydaki zehirli yılanlar kutsal kayanın koruyucuları olarak kabul ediliyor.
Kayalığın üzerinde bulunan oyukların, mağaraların ve detayların her birinin onlar için önemli bir anlamı vardır. Uluru Kayasının duvarlarını odun ve kül kömürleriyle yapılmış Aborjin duvar resimleri süslüyor. Bu kutsal kayaya Aborjin geleneklerine göre sadece yetişkin olan erkekler tırmanabiliyor. Aborjin kültürüne saygısızlık edilmemesi için kayaya turistlerin tırmanması yasaktır.
12- MEDİNE
Medine ‘Peygamber Şehri’ olarak da anılmaktadır. İslamiyet’in dünyaya yayıldığı yer olarak da bilinir. Hazreti Muhammed’in mezarının bulunduğu Peygamber Camii de dahil olmak üzere birçok kutsal yere ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar ; Mescid-i Nebevi, Cennet-ül Baki Mezarlığı, Kuba Mescidi, Uhud Dağı, Uhud Şehitliği ve Yedi Mescitlerdir.
13- İZMİR/EFES – MERYEM ANA EVİ
Efes antik kentinin yakınında Meryem Ana ören yerinde bir Bizans kilisesi bulunmaktadır. Hristiyanlarca kutsal sayılan ve ziyaret edilen bu yerde Hazreti İsa’nın annesi Meryem’in yaşadığına ve öldüğüne inanılır. Bu mekanı ziyaret eden hacılar hastalıklarına şifa arar ve adaklar adarlar. Mabedin dışında bir dilek duvarı bulunmaktadır. Ayrıca ziyaretçilerin iyileştirme ve doğurganlık gücüne sahip olduğuna inandıkları bir tür çeşme veya kuyu yer almaktadır. Ancak diğer yandan yeterli kanıt bulunmadığı için Roma Katolik Kilisesi hiçbir zaman evin gerçek olduğunu dile getirmedi.
14- İSTANBUL – AYASOFYA CAMİİ
Ayasofya ‘Kutsal Bilgelik’ anlamına gelmektedir. İstanbul’un fethinden sonra kiliseden camiye dönüştürülen yapının 1500 yıllık bir geçmişi vardır. Ayrıca bu yapı hem Müslümanlar için hem de Hristiyanlar için büyük bir öneme sahiptir. Hristiyan söylemine göre Hazreti İsa’nın çarmıha gerildiği haç ve kullanılan çiviler Ayasofya’da gizli bölümlerden birinde bulunmaktadır. Bu kutsal eşyaların burada saklanmasının nedeni ise Hazreti İsa’nın 40.000 sene sonra Ayasofya’ya inecek olmasıymış.
